Sayın ziyaretçiler,

Teknoloji ve Finansal teknoloji kavramlarından başlayarak, Blok Zincir Teknolojisi, Yapay Zeka, Büyük Veriye kadar uzanacak olan video serisinin ilkini paylamış bulunuyorum. Bu seride kimi videolarda background şeklinde sunum yaparken, kimi zaman da sohbet edeceğiz. Bakalım hangisi daha verimli olacak =) Beğenmeniz dileğiyle… İyi seyirler.

İN MİDİR, CİN MİDİR? NEDİR BU BITCOIN?

Açık kaynaklı yazılım kullanılarak çalıştırılan Bitcoin kripto varlığı, 2008 yılında Satoshi Nakamoto tarafından icat edilmiştir. Bitcoin, merkezi olmayan bir ağ ile işlemlerin sürecini tamamlamak ve doğrulamak için eşler arası sistemi (P2P) kullanan dijital bir varlıktır. Bitcoin teknolojisi ödeme işlemlerini, bankalar ve kart işlemcileri gibi güvenilir üçüncü taraflar yerine, bilgisayar yazılımında süreçleri işleme koymak, Bitcoin’in meşruiyetini doğrulamak ve işlem çalışmalarını ağa yaymak için kriptografik kanıtlar kullanır (Nakamoto, 2008). Bitcoin’in icadından önce, çevrimiçi gerçekleştirilen işlemleri doğrulamak için güvenilir bir aracı veya üçüncü bir taraf gerekirken, bu icattan sonra ilk kez, merkezi bir otoritenin kontrolü ve maliyeti olmadan internet üzerinden ödeme yapılmıştır (Brito & Castillo, 2013:3–12). Ancak, Bitcoin ağındaki ödemelerde kullanılan para birimi fiat bir para birimi değil, Bitcoin’dir (“Bitcoin gaining market-based legitimacy as XBT,” 2014).

REFERANSLAR

Brito, J., Castillo, A.: (2013) “Bitcoin: A Primer for Policymakers”, Mercatus Center: Geroge Mason University, 29/4, 3–12.
https://doi.org/10.1017/CBO9781107415324.004

Bitcoin Gaining Market-Based Legitimacy As XBT.
https://www.coindesk.com/bitcoin-gaining-market-based-legitimacy-xbt

Nakamoto, S.: (2008). “Bitcoin: A Peer to Peer Electronic Cash System”, 1-9.
https://bitcoin.org/bitcoin.pdf

BITCOIN KABUL EDİLEN BİR PARA BİRİMİ OLABİLİR Mİ?

Literatürde Bitcoin’in küresel bir para birimi mi, yoksa bir varlık mı olduğu, çalışmaların hangi kavram üzerine kurulması gerektiğine dair araştırmalar ortaya çıkmıştır. Daha önce de belirtildiği gibi paranın ekonomide üç farklı fonksiyonu vardır: Değişim aracı, değer deposu ve hesap birimi olmasıdır.

 Üç farklı fonksiyondan ve bugün karşılanmaktan en uzak olanı, Bitcoin’in bir hesap birimi olarak işlev görmesidir. İnsanların Bitcoin’i gerçekten kabul etmeleri ve benimsemeleri için, bir malın veya hizmetin fiyatını Bitcoin’den dolara dönüştürmek yerine, “Bitcoin para birimi cinsinden düşünmeye” başlaması ve kendilerine bitcoin para birimi cinsinden ne kadara mal olacağını sormaları gerekir. Ancak, Bitcoin fiyatı çok değişkendir. Örneğin, bugün 4 dolara alınan bir kahve, ertesi gün 2 dolara alınabilir. Ardışık iki gün boyunca kahve; Bitcoin cinsinden aynı şekilde fiyatlandırılsa da, kahvenin ikinci gün ABD Doları cinsinden fiyatı, fiyatının yarısı, fiyatının iki katı, fiyatının on katı veya para birimi o gün ne ise, o olabilir. Bu, Bitcoin ödemelerini sürekli kabul eden satıcıların, şu anki değerlerini ABD Doları cinsinden temsil etmeleri için mallarının fiyatlarını ayarlaması gerektiği anlamına gelir (Yermack, 2013). Son olarak, bir Bitcoin’in normal malların fiyatına göre yüksek maliyeti, tüccarların çoğu mal için Bitcoin fiyatlarını dört ya da beş ondalık basamaklı olarak teklif etmelerini gerektirir. Ancak, modern muhasebe sistemlerinin çoğu, bir malın fiyatında (beş değil) iki ondalık nokta barındırır. Para aynı zamanda bir değer deposu olarak hizmet ettiğinden, bu değerin istikrarı daha da önemlidir. Bitcoin tamamen talebe göre fiyatlandırıldığından, bir bitcoinin değerinin ne kadar olduğuna dair istikrar sınırlıdır ve bu durum işleri daha karmaşık hale getirir. Daha önce de belirtildiği gibi, grup psikolojisi oynaklığı artırabilir ve istikrarsızlığa neden olabilir. Bitcoin’in değişken fiyat yapısı, fiyatlar yükselirken paranın değer depo fonksiyonu için bir tehdit olarak görünmeyebilir; ancak fiyatlar düştüğünde insanlara sabit değerin, değer deposunun önemli bir yönü olduğunu hatırlatır. Etkili bir takas aracı olmak için ise, mal ve hizmet karşılığında para kabul edilebilir olmalıdır. Bitcoin, sınırlı sayıda mal için bir değişim aracı olarak kullanılabilir. Bitcoin’in, bir değişim aracı olarak güvenilirliği, Richard Branson, uzay aracına binmek için Winklevoss ikizlerinden Bitcoin’i kabul ettiğinde artmıştır. Bitcoin’de ödeme kabul eden şirket sayısı artarken, bu işlemler hala ekonominin küçük bir bölümünü temsil etmektedir. Ayrıca, Bitcoin eşler arası bir ödeme sistemi olarak oluşturulmuşken, tüketiciler ve şirketler arasında gerçekleşen Bitcoin işlemlerinin birçoğu “Bitcoin’i geleneksel para birimlerine dönüştürerek işlemleri kolaylaştıran ve yapan aracılar” dır. Ayrıca, insanlar genellikle zaman içinde sabit değeri koruyan hizmetlere veya bir ürün sepetine kıyasla bir değişim ortamını tercih eder. Örneğin, Federal Reserve’in enflasyon hedefi yıllık yüzde 2’dir. Bu hedefe ulaşıldığında, ABD dolarının alım gücü yılda yüzde 2 oranında azalacaktır. FED, bu enflasyon seviyesinin “fiyat istikrarı” olduğunu; insanların ekonomik kararlarıyla neredeyse ilgisiz olacak kadar düşük ve istikrarlı bir enflasyon oranı olduğunu söylemektedir. Ancak Bitcoin’in değeri, tarihi boyunca istikrarlı olmamıştır (Wegdell, Alexander-Andersson, 2014; Wolla, 2018).

Dünyadaki insanların bir kısmı, bir gün küresel kabul görmüş bir para birimi olarak kabul edileceğini umarak Bitcoin kullanıyor olsa bile, Bitcoin’in para birimi olarak işlev görmesi için hızın artması ve daha fazla insanın mal ve hizmet satın almak için kullanmaya başlaması gerekir. Şu ana kadar Bitcoin kullanıcılarının çoğunluğu, medyanın da etkisi ile bir yatırım karının olanaklarını gören spekülatif yatırımcılardır. Dolayısıyla Bitcoin, “Değişim aracı olarak kullanılabilecek spekülatif bir finansal varlık, bir Emtia’dır” (Goldman Sachs, 2014; Vianna, 2017:1–20).

REFERANSLAR

Goldman Sachs: (2014) “All About Bitcoin”, Global Macro Research Top of Mind,8/21, 1-25.
https://www.dwt.com/files/paymentlawadvisor/2014/01/GoldmanSachs-Bit-Coin.pdf

Yermack, D.: (2013) Is Bitcoin A Real Currency? An Economic Appraisal, Cambridge, National Bureau Of Economic Research.
https://www.nber.org/papers/w19747.pdf

Vianna, T. M.: (2017) “Why Is Bitcoin Not Money? A Post-Keynesian View”, 1–20.
https://even3.blob.core.windows.net/anais/166188.pdf

Wegdell, A.A.G.: (2014) Prospects of Bitcoin – An Evalutation Of Its Future, Lund University.
http://lup.lub.lu.se/student-papers/record/4462711

Wolla, S. A.: (2018) “Bitcoin: Money or Financial Investment?”, Federal Reserve Bank of St. Louis, 1-6.
https://files.stlouisfed.org/files/htdocs/publications/page1-econ/2018/03/01/bitcoin-money-or-financial-investment_SE.pdf